Program Bł. Edmunda Bojanowskiego
Reforma edukacji ożywiła środowisko nauczycielskie i wywołała szereg dyskusji, sprowokowała do podjęcia konkretnych działań. Powstało wiele propozycji metodycznych, programów autorskich, nowych podręczników. „Odkrywamy” dziś to, co już dawno zostało odkryte. Ten trend do uaktualnienia dawnych treści wychowawczych zainspirował do podjęcia pracy nad koncepcją bł. Edmunda Bojanowskiego. We współczesnym konsumpcyjnym świecie treści wychowania w oparciu o wartości duchowe, narodowe, umiłowanie przyrody
i troskę o drugiego człowieka stają się bardzo potrzebne nam wszystkim – wychowawcom i wychowankom. Odczytajmy słowa bł. Edmunda Bojanowskiego jako apel do wychowawców:
„Dzieci jako najdroższy skarb Pana Jezusa niech z miłością pielęgnują dokładając wszelkich starań, aby w młodziutkie umysły wkorzeniać gruntowne poznanie Chrystusa i miłość Boga.”
Program dydaktyczno-wychowawczy dla dzieci 3-6 letnich został napisany w oparciu o koncepcję wychowania zaproponowaną przez
bł. Edmunda Bojanowskiego. Jest to program zgodny z podstawą programową wychowania przedszkolnego dla przedszkoli i oddziałów przedszkolnych
w szkołach podstawowych, zatwierdzoną przez Ministra Edukacji Narodowej
z dnia 1 grudnia 1999roku.
Program podzielony jest na poszczególne rozdziały:
- Ogólne założenia programu.
- Sylwetka bł. Edmunda Bojanowskiego.
- Wizja dziecka – poglądy pedagogiczne E. Bojanowskiego.
- Rok liturgiczny.
- Tygodniowy rozkład zajęć według E. Bojanowskiego.
- Patronat dnia według koncepcji E. Bojanowskiego.
- Rozkład tematów miesięcznych i tygodniowych.
- Rozkład tematów okolicznościowych związanych z rokiem liturgicznym.
- Scenariusze zajęć zintegrowanych – propozycje rozwiązań praktycznych.
Poglądy pedagogiczne E. Bojanowskiego odbiegały od szablonu ówczesnej epoki. Streścić je można w następujący sposób:
- W wychowaniu należy uwzględnić właściwości psychiczne każdego dziecka, tempo jego rozwoju duchowego i fizycznego, poziomu jego inteligencji, zainteresowania, uzdolnienia i charakter.
- Zatroszczyć się o zaspokojenie potrzeb biologiczno –fizjologicznych i zapewnienie dziecku poczucia bezpieczeństwa.
- Stworzyć atmosferę rodzinną –pogody, spokoju, życzliwości i oznak poszanowania własnej godności.
- Sumiennego wypełniania obowiązków.
- Umacniania więzi dziecka z rodziną, wspólnotą przedszkolną, miejscem zamieszkania oraz najbliższą okolicą, poprzez poprawność języka dzieci, uczenie piosenek o tematyce narodowej, pielęgnowanie tradycji, obrzędów, upamiętnianie ważnych rocznic z dziejów ojczystych.
E. Bojanowski w swych poglądach pedagogicznych zwracał uwagę na duchowy rozwój dziecka, gdyż ta sfera w szczególności dotyczy cech specyficznie ludzkich i decyduje o prawdziwej wartości człowieka.
W tygodniowym rozkładzie zajęć, każdy dzień poświęcony jest określonej prawdzie – tajemnicy Bożej i wiąże się z różnymi sposobami jej celebrowania. Przykładowo środa jest przeznaczona pamięci o zmarłych. Modlitwa za zmarłych traktowana jest, jako żywa więź z poprzednimi pokoleniami i mocno zakorzenia w historię i tradycję swojej rodziny, ojcowizny i Ojczyzny.
Natomiast w każdym miesiącu pojawia się temat związany z budzeniem świadomości narodowej – od treści podstawowych (wrzesień, październik
i marzec), jakimi jest więź z rodziną, wspólnotą przedszkolną, miejscem zamieszkania oraz najbliższą okolicą poprzez tradycje narodowe i regionalne związane ze świętami religijnymi (grudzień – Boże Narodzenie, kwiecień – Wielkanoc) i państwowymi (listopad – Odzyskanie Niepodległości, maj – Konstytucja 3 Maja) oraz poznawanie dzieł kultury, symboli narodowych, legend związanych z miastami – do treści szczegółowych jak: stroje, tańce regionalne, bohaterowie i pomniki narodowe. W miesiącu lutym i marcu treści dotyczą przysłów ludowych. Natomiast w miesiącu czerwcu przedstawione są tematy z rozpoznawaniem krajobrazów ich bogactwami naturalnymi i zachowaniem bezpieczeństwa nad wodą i w górach.
W całym programie nie ma podziału na grupy wiekowe. Wielość i różnorodność tematów w danym miesiącu daje sposobność nauczycielom na odpowiedni dobór dla odpowiedniego stopnia rozwoju dzieci. Program wzbogacony jest przez tematy okolicznościowe związane z rokiem liturgicznym. Ma to na celu ukazanie realnych wzorów pięknego życia chrześcijańskiego, jak również poznanie świętych patronów związanych z miejscem zamieszkania.